Ziekte, doorbetaling, rechten en plichten voor riders in Nederland
Je hebt het recht om ziek te zien. Je hebt het recht op ziektegeld. Riders worden in de gehele breedte belazerd wanneer het aankomt op ziekte. Hieronder geven we een intro en uitleg over wat je kan verwachten.
We eisen van bezorgingsdiensten dat ze hun werkers en managers inlichten over de rechten van riders en dat zij functionele en legale kaders opstellen voor het ziek melden in hun bedrijven. De Nederlandse wet kan best een doolhof zijn, dus laten we beginnen met een aantal heldere principes.
zie ook onze stap-voor-stap how-to voor wanneer je ziek bent bij Thuisbezorgd.
Principes, basisverplichtingen, fundamentele regels voor ziek zijn voor Riders in Nederland
- Je hebt het recht om ziek te zijn
- Je hebt het recht op ziektegeld
- Je hebt het recht om te herstellen van ziekte zonder dat je bedrijf je lastig valt of onder druk zet.
- Je meld je direct ziek bij je manager en daarmee is de kous af. Beterschap gewenst.
- Je baas mag je niet vragen wat de reden is van je ziekte. Als hij dat toch vraagt, dan hoef je daar geen antwoord op te geven.
- Je baas mag je alleen vragen: wanneer verwacht je beter te zijn? Je hoeft ook dit niet te beantwoorden.
- Je hoeft niet elke dag te melden dat je nog steeds ziek bent.
- Je moet werken aan je herstel, m.a.w. zorgen dat je beter wordt.
- Je moet telefoontjes beantwoorden en meewerken met de bedrijfsarts.
Als riders vallen we onder allerlei CAO’s en diverse contracten. In deze contracten kunnen nog allerlei rechten en/of verplichtingen opgenomen zijn aangaande ziek zijn. Maar als vuistregel kan je de bovenstaande lijst aanhouden. We zullen aan dit document werken zodat het zo specifiek mogelijk is. Als het onduidelijk is, kan je het beste contact opnemen met een lokale tak van Radical Riders. Als je nog geen lid bent, wordt dan lid, het is gratis. Als je niet bij een lokale tak zit, mail ons dan.
Het weggeven van diensten of vakantie opnemen wanneer je ziek bent is verkeerd.
We hebben zorgwekkende verhalen van mensen gehoord die geen ziektegeld krijgen;
we hebben gehoord dat werkers onder druk gezet worden om diensten ‘weg te geven’ wanneer ze ziek zijn;
we hebben zelfs gehoord dat mensen hun eigen vervanging moesten regelen toen ze ziek waren en daar bovenop ook nog eens loon verloren.
Dat is allemaal onrechtvaardig, oneerlijk en gewoonweg gemeen. En het is ontzettend illegaal.
Wanneer je met soortgelijke situaties te maken hebt, schrijf ons dan alsjeblieft zodat we het in meer detail kunnen bespreken. Samen kunnen we zorgen dat je jouw rechten krijgt.
Hoogte van ziektegeld voor riders in Nederland
Je hebt ten minste recht op 70% van ziektegeld, of 90%, afhankelijk van je contract. Wanneer je ziek bent door zwangerschap of door een geboorte, heb je recht op 100% van je loon. Je hebt het recht voor ziektegeld voor 104 weken, dus 2 jaar. Als je daarna nog steeds ziek ben, of als je contract eindigt binnen de tijd dat je ziek ben, ga je in de ziektewet. Je loon wordt in dat geval betaalt door het UWV.
Er zijn zogenaamde wachtdagen. Afhankelijk van je contract en CAO, zijn de eerste en/of tweede dag van je ziek zijn onbetaald. In sommige contracten worden wachtdagen gebruikt wanneer je eerder ziek bent geweest. Dit straft ziek zijn en is verschrikkelijk onjuist en staat op de lijst van dingen die we zullen aanvechten om te veranderen. Bij sommige bedrijven worden wachtdagen je door de strot geduwd ondanks dat je contract en CAO het helemaal niet toestaan. Mocht je twijfelen, neem dan alsjeblieft contact met ons op.
Aantal berekende uren voor ziektegeld
En dit is waar het allemaal een zooitje kan worden. Wanneer je een contract hebt met een vast aantal uur en je werkt ook dat aantal uur, prima, dan hoef je niks te doen. Wanneer je een nul-uren contract of een min-max contract hebt of wanneer je meer uren werkt dan in je contract staat, moet je misschien actie ondernemen. Een goede werkgever zou dit voor je fixen en je betalen op basis van het gemiddelde van je daadwerkelijk gewerkte uren, maar daar kunnen we niet zomaar vanuit gaan.
Mocht je om wat voor reden dan ook ziek zijn, moet je ervoor zorgen dat je betaalt krijgt op basis van het gemiddelde van je daadwerkelijk gewerkte uren. Afhankelijk van je contract en CAO, dit is berekend op basis van de laatste 3 maanden (13 weken) of 6 maanden (26 weeks). Je kan eisen, en bent daartoe gerechtigd, om je contract te wijzigen naar het daadwerkelijk aantal gewerkte uren. De werkgever mag dit niet weigeren, maar doen dit toch. Dit is natuurlijk waarom we een vakbond hebben we kunnen je daarbij helpen. De FNV bond (vrienden van ons) heeft een voorbeeldbrief die je kan invullen en naar je werkgever kan sturen in dit geval. Hulp nodig? Schrijf ons.
Structurele problemen rond ziekte: laag loon, wachtdagen, berekenen gemiddelde werkuren
We vinden het niet eerlijk dat wanneer je ziek bent je loon verliest, vaak 30%. Alsof zieke mensen ook korting krijgen op hun huur!
We vinden het oneerlijk dat gemiddelden worden berekend op basis van 13 of 26 weken. Alsof wanneer je ziek wordt in de 9de week brood en gas opeens goedkoper worden!
We vinden het niet eerlijk dat ziek zijn wordt gestraft door wachtdagen te gebruiken wat inhoudt dat de 1ste of eerste 2 dagen van ziek zijn niet betaald worden. Als je ziek bent, ben je ziek.
Deze problemen zijn structureel. We moeten verenigen en vechten om dit te veranderen. Tot die tijd zitten we vast in dit oneerlijke systeem.
Wat te verwachten bij langdurige ziekte
Er is geen limiet op ons recht om ziek te zijn. Na twee weken kan het bedrijf een bedrijfsarts langssturen. Hij kan evalueren of je ook daadwerkelijk ziek bent, maar mag deze informatie niet dele met je baas. Het is dus nooit je baas die beslist. Jij en de bedrijfsarts beslissen samen wanneer je langdurig ziek bent.
Jij en de bedrijfsarts werken samen aan jouw herstel. Het gaat te ver om hier expliciet alle stappen neer te zetten, wat er van week tot week en van maand tot maand en in alle mogelijke gevallen kan plaatsvinden. Het is wellicht duidelijk om een paar basisprincipes te geven:
Werk mee met je eigen herstel
Werk mee met de bedrijfsarts en volg zijn beslissingen en/of advies
Communiceer helder en duidelijk met de bedrijfsarts
Als je bovenstaande doet, dan heb je aan al jouw verplichtingen voldaan en is je inkomen gegarandeerd
Wat zijn legitieme redenen om ziek te zijn?
Welke reden dan ook. Elke reden is een gegronde reden om ziek te zijn. Het is niet aan jouw baas om te beslissen wat wel of geen goede reden is. Je kan een griep hebben of een geblesseerde knie. Je kan een ongeluk gehad hebben in je privé leven waardoor je niet kan werken: het maakt niet uit. Je kan mentale problemen hebben zoals een burn-out, depressie of angstaanvallen. Elke reden is een gegronde reden. Wanneer je ziek bent, ben je ziek. Dat is de vuistregel.
Kan ziek zijn of me ziek melden tegen me gebruikt worden?
Nee, je baas mag jouw ziek zijn niet tegen je gebruiken. Hij mag je contract op basis van je ziek zijn niet beëindigen of je op wat voor manier dan ook er voor straffen.
Ook wat betreft je toekomstige carrière mag je ziekte bij een vorige baan niet tegen je gebruikt worden. Wettelijk gezien is het alsof het nooit is gebeurd. Dus wanneer je bijvoorbeeld van baan wisselt, en je toekomstige baas vraagt bij je vorige werk naar je functioneren en zo, mag jouw vorige baas niets zeggen over jouw ziek zijn.
Mijn rechten op ziek zijn en ziektegeld zijn geschonden
Wettelijk gezien hebben we best wel wat rechten. Maar om die rechten ook daadwerkelijk te krijgen is vaak wat lastiger. En dat is waarom we vakbonden hebben. Dat is waarom we organiseren. En dat is waarom we jou en je collega’s nodig hebben bij onze vakbond. Wanneer jouw rechten geschonden worden, worden al onze rechten geschonden. Meld je aan en laat ons samen voor jou vechten, we hebben elkaar nodig.
Freelancer of ZZP’er en ziek: wat te doen?
Wanneer je werkt als zelfstandige heb je technisch gezien geen recht op ziektegeld. Technisch gezien zou je een verzekering moeten afsluiten wanneer je werkt als freelancer. Maar tegelijkertijd is het natuurlijk ook zo dat het werken als zelfstandige een totale farce is. We zijn allemaal gewoon werkers. Je bent helemaal geen eenmanszaak. We kunnen dus gewoon vechten voor ziektegeld. Zeker wanneer je ziek bent of niet kan werken doordat er iets op het werk is gebeurd. Het solidariteitsnetwerk Vloerwerk, onze vrienden, hebben laatst een zaak gewonnen voor een staalwerker die als zelfstandige werkte voor Tata Steel om ziektegeld aan hem uitbetaald te krijgen. Ziektegeld krijgen wanneer je werkt als zelfstandige is lastiger, maar het kan dus wel.