De succesvolle Griekse riderstrijd tegen flex & ZZP rechtenondermijning
We maken deel uit van de internationale riderbeweging. In Griekenland zijn ridervakbonden al jaren geleden opgericht en verder ontwikkeld. In 2021 hebben de riders succesvol verzet geleverd tegen een aanval op hun rechten. Dit artikel is voor ons geschreven door de Griekse riderbond. Het is een zware en wat lange tekst, maar het is de moeite waard. Hun strijd bevat waardevolle lessen en voorbeelden voor ons. We voelen ons zeer vereerd dit stuk hier te mogen publiceren en dat doen we onverkort, met wat media toegevoegd.
Introductie en achtergronden
Op 15 september (2021) stuurde het bedrijf E-food, een platform actief op het gebied van voedselbezorging, een bericht naar 115 van zijn werknemers wiens tijdelijke contracten met het slavenbedrijf MANPOWER op het punt stonden om te eindigen, op de 31e van die maand. In het bericht werd op cynische en bedreigende wijze de arbeiders te kennen gegeven dat de contracten niet verlengd zullen worden en dat hun enige keuze was freelancers te worden. Deze “keuze” werd door het bedrijf gepresenteerd als een mooie werkervaring, die eigenlijk iedereen in het bedrijf eens verdient om te mogen proberen. Vrijwel direct na dit bericht groeide de stress en onzekerheid over hun toekomst bij veel collega’s. Sociale media stonden bol van de verhitte discussies. De eerste ronde van strijd was hierdoor vrij snel beslecht. Het bedrijf schrok van de reacties en de enorme opheft, en en krabbelde terug. Ze deden of hun neus bloedde en brachten een mediaverklaring uit waarin ze verwezen naar een ‘communicatiefout’. De werkers reageerden evenwel georganiseerd en in grote getalen en namen in grote getalen deel aan de landelijke vergaderingen. Snel kwamen de riders gezamenlijk tot de conclusie dat er collectieve actie diende te komen. Tussen de collega’s ontstond een enorme vechtlust, saamhorigheid, en wil samen de schouders eronder te zetten, niet alleen voor riders maar voor alle werkenden.
De sociale reactie – vakbondsstrijden als verbindingsmiddel
Na de publicatie van hun berichten ontstond onder de riders en het publiek een breed en chaotisch scala aan reacties. Sprekend is de oproep #cancel e-food. Duizenden klanten verwijderden bezorg-app van hun telefoons. Bij deze acties waren gewone klanten betrokken, maar ook restaurants en zakelijke partners van het platform zelf. Zij hebben allemaal effectief bijgedragen aan het versterken van de sociale reacties in de bredere samenleving. In hun tweede verklaring maakte het bedrijf een ommezwaai door te verwijzen naar een “communicatiefout die op geen enkele manier de kern van de werkende realiteit raakt met e-food, dat antropocentrisch is, en zal blijven”. Jammer genoeg voor het bedrijf overtuigde hun terugtrekking helemaal niemand. Zeker niet de arbeiders zelf. Sterker nog, collega’s werden er woedend van, en trokken nog meer naar elkaar toe. Ze begrepen heel goed dat verklaring een aanfluiting was, dat het bedrijf ons allemaal als een stel dwazen ziet.
De reactie van de werknemers/burgers/klanten op het internet en de digitale ineenstorting van het e-foodplatform creërde een nieuw verhaal an sich. Solidariteit en verzet in cyberspace was een ondersteunende kracht aan en voor wat was opgebouwd middels de jarenlange strijd van onze vakbond om op de werkplekken, op de pleinen, met elke collega afzonderlijk te communiceren. De wekelijkse tactische bijeenkomsten zorgden voor osmose tussen al deze groepen; ideëen gingen fermenteren. Dit leverde allemaal veel nieuwe ontwikkelingen en mogelijkheden op. Het fermentatievat, als het ware, bestond uit de strijdbaarheid van onze leden; hun geloof veranderingen door strijd af te kunnen dwingen; onze 14-jarige constante dialoog met de werkende klasse en de samenleving waarin we groeiden. Op deze bodem wierp de sociale reactie zijn vruchten af. Onze eigen stem werd het belangrijkste verhaal in onze klasse, het was de katalysator voor de ontwikkeling van de strijd. Voor ons staat buiten kijf dat zonder onze vakbond de sociale reacties hun momentum zouden verloren hebben. Tegenover de communicatiemiddelen van het systeem, die tegen betaling zeggen wat de bazen willen, zou de sociale reactie het afleggen.
De strijd van de E-Food collega’s, katalysator op weg naar de overwinning
Het bedrijf is gedwongen zich terug te trekken door de combinatie van de fantastische motor en brommerdemonstraties die door heel Griekenland plaats vonden op woensdag 22 september in combinatie met een 4-uurs-staking. Een paar uur voor de staking, op de middag van donderdag 23 september, kondigde het aan dat alle tijdelijke contracten omgezet zouden worden naar vaste contracten. De samenwerking met slavernij-bedrijf MANPOWER GROUP werd ook opgezegd.
De collega’s waren ongetwijfeld de belangrijkste katalysator, de bepalende factor van de ontwikkelingen die ons naar de overwinning leidden. Hun massale deelname aan de vergaderingen baande het pad naar strijdbaarheid en gemeenschappelijke actie. Zij weigerden de valse verleidingen van het dillema “freelancer of werkloos”. Ze lieten zich niet chanteren, want de keuze die E-food hun liet was helemaal geen keuze. De overgrote meerderheid van de collega’s vond het niet de moeite om zonder rechten te werken. Deze mening is veel breder verbreid dan eerst. Of het nu freelance contractvorm, een partner, zzp’er of een zelfstandigheid betreft. Verder speelde de het sterke vakbondsbewustzijn en de klassensamenstelling in het beroep (ten opzichte van andere beroepen en sectoren) een belangrijke rol. Dit is opgebouwd door constante communicatie met de sociale basis, de continue fermentatie en de analyse. De voorbeeldige coördinatie, onze snelle (en toch niet overhaaste) acties en beslissingen, laten zeker hun sporen na aan de arbeidersbeweging. We zien tegelijkertijd ook hoe de uitzonderlijk sterke steun vanuit de samenleving een beslissende rol in de overwinning speelde. Arbeiders uit honderden beroepen en sectoren herkenden zichzelf in de strijd van onze vakbond voor vaste contracten en volledige arbeids- en verzekeringsrechten.
Deze youtube video toont hoe riders de straat overnemen – red
De positie en aanpak van het bedrijf
Van meet af aan was de positie van E-food die van een klassieke baas: een combinatie van bagetalliseren, leugens en hypocrisie. Met speels gemak dachten ze te draaien van hun aanvankelijke arrogante en onmenselijk houding, naar een antropocentrisch vriend van arbeiders. Laat ze lekker hun moeder in de maling nemen met die dubbelhartigheid. Was dit niet het bedrijf dat ons voor het dilemma ‘freelancer of werkloze’ stelde? Die, om de ontslagen te rechtvaardigen, de 115 werknemers die de brief ontvingen “lui” noemde, terwijl ze hen tegelijkertijd vroegen om “partners” te worden? Die investeerde in sociaal kannibalisme, en hun betaalde papegaaien propaganda liet verspreiden over hoe de arbeiders als freelancers harder zouden werken en zich niet zo ‘ambtenaarderig’ zouden opstellen? We hebben het over hetzelfde bedrijf dat ons op woensdag 22 september verwelkomde met politiebusjes, die zo lieten weten niet van plan te zijn te onderhandelen in aanwezigheid van duizenden stakende arbeiders voor de ingang van zijn kantoren. Onderhandelen onder druk van collectieve arbeiders acties was hun onacceptabel. Het “antropocentrische” E-food probeerde uiteindelijk zelfs, toen hun nederlaag ze in de ogen keek, “onder de tafel” te onderhandelen, om zo te rommelen aan het aantal contracten dat in onbepaalde tijd omgezet zou worden. En toen het zag dat onder druk van onze rechtmatige eisen hun digitale infrastructuur op instorten stond, probeerde het – om voor de hand liggende communicatieredenen – de weinige reputatie die het nog had te redden. Vooruitlopend op de staking kondigde zij de omzetting van de contracten van 2.016 arbeiders in contracten voor onbepaalde tijd/vaste contracten aan. De aankondiging van het bedrijf heeft, naast het onmiddellijk voortbestaan, nog twee andere doelen. De eerste is hun gehavende imago wederopbouwen, door de indruk te wekken pro-werknemers te zijn, en dat ze de dialoog aan gaan met de samenleving en naar iedereen luisteren. Om deze reden communiceerden ze de volgende verfijnde en sentimentalistische samengestelde verklaring:
“De afgelopen dagen hebben veel mensen over ons gepraat zonder de E-food familie te kennen. We hebben naar iedereen geluisterd. De vakbonden en hun eisen. De dialoog van de politieke partijen. De mensen op social media en hun berichten aan ons. De journalisten. En vooral onze werknemers, die onze manier van werken en ons dagelijks leven kennen. We hebben gedaan wat we als onze plicht beschouwen, want we zijn een antropocentrisch bedrijf.”
Het tweede maar even belangrijke doel was klassensyndicalisme los te zingen van de overwinning. Om te voorkomen dat we geaccepteerd worden als gelijkwaardige deelnemers aan het proces van de strijd. Maar dezelfde strijd gaf aan hoe vloeibaar de term ‘onderhandeling’ is:zowel de arbeiders als de samenleving slaagden er in hun eigen voorwaarden aan het bedrijf te dicteren en dwongen het aan tafel te zitten met de veelzijdige synergie van de strijd. Het bedrijf slaagde niet in zijn doelstellingen. Ondanks hun constante geschreeuw over een “communicatiefout” en hun verfijnde pogingen om het syndicalisme te omzeilen, verfde E-food zich in een hoek, accepteerde onze eisen volledig en trok zich volledig terug toen het zijn app zag afbrokkelen en zijn winsten met zich omlaag sleepte.
Intrakapitalistische concurrentie
Elke specifieke conjunctuur is altijd het product van complexe processen. In de huidige context verscheen een nieuw bedrijf, dat zichzelf promootte als het bedrijf van permanente contractrelaties – met als doel de tegenstander tijdig een slag toe te brengen en met een soort ‘schaakmat’-beweging een belangrijk deel van de markt terug te winnen.
Zelfs als de verhuizing van het concurrerende bedrijf, waarbij hij de vaste contracten gebruikt om zichzelf te promoten, vroeg of laat een truc of een regelrechte leugen blijkt te zijn – op het huidige moment, op het hoogtepunt van het klassenconflict, werd het toch van cruciaal belang. Het stresste de concurrent en drukte het hun eigen doodlopende weg in. Vanaf het begin hebben we het idee gevormd dat dit een softwarewedstrijd is en geen echte productiviteitswedstrijd, aangezien de bedrijven noch een infrastructuur noch een echte substantieele voet in de productiewereld hebben, waardoor ze kwetsbaar zijn om op elk moment de trend van gister te worden.
De bedrijven die digitale bemiddelingsdiensten aanbieden, zoals e-food, produceren niets. We hebben het over apps, berekeningen en algoritmen. De winst wordt gemaakt door de bezorgers die dagelijks hun leven op straat riskeren. Helaas voor het bedrijf, net als voor elke andere reus met voeten van klei, bereidt de simpele “klik” op het toetsenbord niet voor, pakt het niets in en verplaatst het de bestelling niet van a naar b. Dit wordt gedaan door ons, de arbeiders, en dit specifieke feit is wat onze collectieve onderhandelingskracht zo groot maakt, het is wat ons onverwoestbaar maakt wanneer we verenigd de uitdagingen aangaan, en ons toeleggen op onze eigen klassenbelangen.
Hoe duidelijke politiek doorklinkt in de werkende klasse
Als ons wapen hebben we de constante gisting en communicatie met de basis aan collega’s en het voorbereidende werk dat door de vakbond is gedaan in relatie tot de platforms en de kluseconomie; we hebben duidelijke en goed gedefinieerde standpunten en eisen. De belangrijkste hiervan zijn: a) vaste arbeidsovereenkomsten met volledig salaris en verzekeringsrechten, b) afschaffing van het willekeurige rankingssystemen. De agenda wordt omlijst door zowe de oude en constante maar ook nieuwe eisen die straks de inhoud van de CAO zullen uitmaken. Dit zijn: huisvesting en bescherming van de bezorgers tegen slechte weersomstandigheden, afbakening van werkgebieden, mobiele telefoons van en op kosten van het bedrijf, persoonlijke beschermingsmiddelen verstrekt door het bedrijf, rationele vergoeding voor brandstof, en gedetailleerde werkinstructies voor werkende met het geheel aan issues waar men dagelijks tegenaan loopt. De dubbele eis van vaste arbeidscontracten en de afschaffing van de rangschikkingssystemen werd rechtstreeks door de vakbond naar voren gebracht en werd voor de overgrote meerderheid van de collega’s als een kwestie van gezond verstand gezien. Bovendien werd het geadopteerd door een groot deel van de samenleving en de arbeidersklasse, die zich in onze situatie herkenden.
De ontwikkelde dynamiek hielp de beweging en versterkte de strijd. We denken dat tijdens alle acties en momenten onze aanwezigheid duidelijk, oprecht en begrepen was. We hebben degenen zich tegen onze strijd keerden, onze collega’s, of onze klasse nooit onderschat of beledigd. We bleven onaangedaan en gaven in alle richtingen aan hoe het voortbestaan van het bedrijf noodzakelijkerwijs voorbijgaat door de aanvaarding van de rechtmatige en diep maatschappelijke eisen van de vakbond. Anders hebben we erop gewezen hoe de plaats van het bedrijf zal worden ingenomen door de leegte. En het is bekend hoe de natuur (evenals de natuur van het kapitalisme) een hekel heeft aan lege ruimtes en zich snel haast om ze op te vullen.
Dominante politieke denkwijzen – Freelancing
Vanaf hier gebruikt de vertaling volledig Google translate – onze excuses – tijdgebrek – proberen we recht te zetten.
a) De strijd om vaste contracten zal de winst van het platform verlagen en het bedrijf zal het land moeten verlaten
Als vakbond geloven we dat de deconstructie van dit verhaal begint met een simpele vraag. Willen we leven of overleven? We stellen deze retorische vraag om op de eenvoudigste manier te zeggen dat we werkrelaties willen die ons fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en salaris bieden, en vrije tijd voor ons en onze gezinnen. Het is echt zo simpel. En aangezien niets ons ooit gratis is gegeven, eisen we waar onze klasse haar bloed voor heeft vergoten. We willen dat de geboekte technologische vooruitgang een positieve weerspiegeling heeft in ons leven. Dat de roofzuchtige winsten die bedrijven hebben verzameld door van ons te stelen, niet het criterium zijn waaraan vooruitgang wordt gemeten. We willen geen doden tellen, terwijl de bedrijven jaarlijkse indexen en algoritmen tellen. En om onze gedachte af te sluiten, stellen we nog een retorische vraag. Als de voorstellen van een winstgevend bedrijf ontslagen en de overdracht van kosten op de rug van de arbeiders zijn – wat voor soort werkrelaties zullen ze dan voorstellen aan de arbeiders?
b) Syndicalisme is achterhaald
Een van de dominante verhalen van de laatste decennia, meestal in de systemische media, presenteert syndicalisme als een van de belangrijkste, zo niet de grootste vijand van economische ontwikkeling, en dus… van de samenleving in het algemeen. Tegelijkertijd worden de betaalde microfoons, “gesubsidieerd” door de staat met tientallen miljoenen euro’s, “verontwaardigd” door de syndicalisten in de publieke sector – ook betaald door de staat. De cliëntelistische relaties, de privileges en de gevangenschap van de samenleving door een handvol parasieten die af en toe de straten afsluiten. Met de verantwoordelijkheid van een groot aantal van de arbeiders zelf, die hun strijd en hun lot toevertrouwen aan cliëntelistische/gouvernementele/politieke partijen/door de staat gevoede mechanismen, wint de “woede” van de betaalde journalisten van de systemische media een publiek. Een publiek met een selectief geheugen, dat gemakkelijk vergeet dat de syndicalistische praktijken die ze veroordelen een gevolg zijn van de dominante partijmechanismen waar ze zelf voor stemmen en die ze steunen. Dat wil zeggen, van henzelf.
Als syndicalisten die deelnemen aan een basisunie, staan we aan de andere kant van dit verhaal. Wij zijn bloed van hetzelfde bloed van de samenleving die worstelt, tegel en pijler van klassensyndicalisme, product van de opofferingen van onze klasse, die ons leidt en waaruit we inspiratie putten. Voortdurend doel van ons, om de projectie in het heden van de historische strijd te worden. Dus ja, we zijn gevaarlijk voor hun verhaal over ontwikkeling. De ontwikkeling die zijn oorsprong vindt in armoede en het verlies van verworven rechten. Omdat het basissyndicalisme, ons eigen klassenverhaal, geen geld ‘onder de tafel’ ontvangt, geen geheime afspraken maakt, geen betaalde leden heeft, niet wordt gesubsidieerd door de staat en niet wordt uitgekocht voor zetels in openbare ambten van de gemeentelijke of nationale regeringen. Wij zijn het syndicalisme van de arbeiders die hun hoofd niet willen buigen, die geen genoegen nemen met de broodkruimels die het dominante politieke systeem ons toewerpt. Helaas voor al degenen die tegen ons zijn, hebben we eenheid en klassengeweten, woorden die door onze strijd weer uit de tijdelijke vergetelheid zullen komen. Wij zijn de samenleving die geen compromissen sluit, die vecht voor een beter heden en voor een betere toekomst. Tijdens de staking van dinsdag (toen het bedrijf in wezen dialoog wilde voorkomen) delegitimeerden de collega’s die voor de staking stemden door in realtime hun hand op te steken, de Chatzidaki-wet in de praktijk. Een diep, ontroerend, sterk moment dat ons vervulde met klassetrots. Een beeld uit de toekomst dat we voor elk artikel, elke anti-arbeidsregeling van de Chatzidaki-wet in petto hebben. Het maakt duidelijk, in alle richtingen, dat er een gezonde tendens is binnen de klasse en de samenleving. Een verenigende tendens in de posities en acties die erfenissen creëren en het geweten versterken.
c) Freelance werk
In ons vakgebied verbergt freelance werk een afhankelijke werkrelatie, aangezien het verwijst naar werknemers die in elk geval (tot de goedkeuring van de Chatzidaki-wet) onder de bestaande arbeidswetgeving vallen. De bedrijven die actief zijn in de kluseconomie, de bedrijven van digitale bemiddeling van de vierde industriële revolutie, hebben een communicatieve aanval gelanceerd die ons ervan moet overtuigen dat de bezorgers van de platforms niet dezelfde zijn als de bezorgers van de grills, de restaurants of andere soortgelijke bedrijven.
Het belangrijkste argument (ongegrond en tot voor kort zonder krachtig en beheerst antwoord) dat ze naar voren brachten, is dat de ophaal-/bezorgopdrachten die via het algoritme van e-food, Wolt of andere digitale platforms aan de telefoon worden gegeven, de voorwaarden scheppen voor een arbeidsrelatie waarbij het niet om vaste arbeidsovereenkomsten gaat.
Dus als de bestellingen voor het ophalen en afleveren van de producten mondeling, schriftelijk of telefonisch door een baas of een leidinggevende worden gegeven, moet de werknemer worden beschouwd als een loonwerker met een arbeidsrelatie die een vast contract mogelijk maakt, maar wanneer de opdrachten worden gegeven door het “platform” wordt de werknemer omgevormd tot een “partner”?
Tegen elke logica in streven de digitale bemiddelingsbedrijven en hun lobby’s, het kapitalisme in zijn nieuwe pak genaamd gig economy en zijn papegaaien, ons ervan te overtuigen dat wanneer de ophaal-/bezorgorders worden gegeven door een platform als e-food of Wolt, het loon -werker transformeert in freelancer, partner, zelfstandige of particulier.
De argumentatie van de bedrijven van digitale bemiddeling is absurd, inconsistent en vals, en het doel is om het arbeidsrecht te verschuiven van het voor de hand liggende naar het vage en onzekere. Van historisch opgelegd tot ongeïnformeerd. Bovendien is freelance werk noch emancipatorisch noch revolutionair voor de arbeiders. Het is aangetoond dat de voorwendsels van het “recht om te kiezen” wanneer te werken en het hoge inkomen zijn gebaseerd op:
– de constante directe en indirecte aansporingen van de digitale bemiddelingsbedrijven om tijdens de piekuren te werken
– voor de meeste uren mogelijk
– om een hoger inkomen te krijgen.
Het is echter geen netto-inkomen dat direct in uw zak gaat, aangezien de werknemers van dit inkomen alle kosten moeten aftrekken die op hun eigen rug worden overgeheveld, zoals: aankoop en onderhoud van de moto/motor, benzinekosten , aankoop van de werkende telefoon en andere ondersteunende gadgets, en de rechten op betaalde vakantie, ziekteverlof, zwangerschaps- en ouderschapsverlof, bruiloft/Pasen/Kerst/vakantiebonus, medische en economische dekking in geval van een ongeval, werkloosheidsuitkeringen, alle manier van extra voordelen, en belastingen die stijgen naar gelang van het jaarinkomen.
We moeten er ook op wijzen dat geen enkele vorm van “vrijheid” de systemen van constante en willekeurige rangorde reguleert die het ritme van de werkactiviteit opleggen en die op elk moment “het partnerschap kunnen ontslaan” en je eruit gooien als een uitgeperste citroenkop .
Als vakbond zijn we tegen de valse verhalen van de bazen die streven naar de volledige vernietiging, de absolute flexibilisering van de moderne werkrealiteit. Er is geen echte reden om de nieuwe wettelijke regeling van ons werk op te leggen bij de levering voor de platforms, aangezien de inhoud, de manier, de aard van het werk allemaal hetzelfde blijven. Ofwel met de directe mondelinge of schriftelijke opdracht van de baas zoals vroeger, of via een app op de telefoon zoals vandaag, zijn het wij de arbeiders die de producten leveren.
De leveringen worden niet draadloos vervoerd en ook niet met een toetsenbord op een pc. Ze werden altijd gedragen, ze worden gedragen en zullen gedragen worden door ons, de arbeiders. Het werk blijft hetzelfde en het gebruik van de term gig-economie heeft tot doel een valse realiteit te creëren, een leeg theaterpodium dat erop gericht is om, op communicatieniveau, zonder reacties en met de meegaande mening van de samenleving, de verandering van de wetgeving. Om de wetgeving naar het ergste te veranderen en de bedrijven vrij te stellen van hun verplichtingen jegens de werknemers zonder dat dit door enige realiteit wordt vereist, terwijl de aard van het werk in feite helemaal niet veranderde.
In welke maatschappelijke sectoren wordt met dit valse verhaal van de digitale bemiddelingsbedrijven geïnvesteerd?
Voor velen is freelance werk een noodzakelijke keuze, een tweede oplossing om een verminkt inkomen in te halen en een gezin te onderhouden.
Het is de opgelegde “vrije” keuze van een student/immigrant/werkloze om een of ander inkomen te hebben, in een staat en in een economie die hem/haar goedkoop, op elk moment en zonder rechten beschikbaar wil hebben.
Het is de opgelegde “vrijheid” van degenen die freelance werk als hun hoofdberoep kiezen, van degenen die vaak gedwongen zijn om meer dan acht uur te werken om in hun economische behoeften te voorzien, en die door uitputting een nog groter risico lopen omdat ze stellen zich vele malen bloot aan de gevaren van de straten.
Het is de opgelegde “vrijheid” die in het buitenland, naarmate het aanbod voor werk toeneemt, de betaling per levering dienovereenkomstig afneemt (werk per stuk / freelance.) Het is de praktijk van het veilen voor leveringen die de betalingen voortdurend verlaagt en een dystopische toekomst met kannibalistische kenmerken.
Collega’s, het is nu 14 jaar dat onze vakbond de strijd voert, analyseert en organiseert. Het wordt ondersteund door de waarden en principes van het basissyndicalisme en dient het beroep en de klas met consistentie, samenhang en gerichte toewijding aan onze doelen. Het wordt ondersteund door de strijdbaarheid van zijn leden en hoe meer zijn gelederen groeien, hoe meer druk we kunnen uitoefenen ten behoeve van ons beroep en onze klasse. De rechtvaardigheid van de strijd vervult ons met kracht en moed. Laten we het kasteel van defaitisme vernietigen, steen na steen, totdat er niets meer over is.
Het is de moeite waard om te strijden. Het is het waard, want alleen dan kun je hopen te WINNEN.
OVERWINNING – OVERWINNING – OVERWINNING.